Ο Ψύλλος

Μια ταινία του Δημήτρη Σπύρου

Ελλάδα, 1990, 90′

Γλώσσα: Ελληνικά

Ο Ηλίας Σειλαϊδής ζει σ’ ένα ορεινό χωριό της επαρχίας Ολυμπίας και πηγαίνει στην τελευταία τάξη του δημοτικού. Κανείς, όμως, δεν τον φωνάζει με το όνομά του –τον φωνάζουν Ψύλλο, όπως είναι o τίτλος της χειρόγραφης εφημερίδας, πoυ συντάσσει και εκδίδει μόνος του. Ο Ηλίας αντιμετωπίζεται σκωπτικά από τους περισσότερους συγχωριανούς του, ο ίδιος όμως ονειρεύεται να ταξιδέψει. Ο «Ψύλλος» τον βοηθά να σπάσει τα σύνορα του χωριού του, τού δίνει τα φτερά να πετάξει μακριά…

Θέματα: όνειρα, σχολείο, αγροτική ζωή, παράδοση, παιδικά παιχνίδια, επαρχία

Ο σκηνοθέτης της ταινίας, Δημήτρης Σπύρου

Σπούδασε Θέατρο και Κινηματογράφο. Αρχικά εργάστηκε ως ηθοποιός
και σεναριογράφος και στη συνέχεια ως σκηνοθέτης και παραγωγός. Το 1985 δημιούργησε
την εταιρεία παραγωγής “Φάος Φιλμ”. Έχει σκηνοθετήσει τρεις μεγάλου μήκους ταινίες («Ο
Ψύλλος», «Όνειρο σε άσπρο φόντο» και το ντοκιμαντέρ «Η μαυρομάτα») καθώς και 15
ντοκιμαντέρ για την τηλεόραση. Έχει γράψει το σενάριο για τρεις τηλεοπτικές σειρές,
καθώς και για ιστορικές σειρές ντοκιμαντέρ. Το 1992 δημιούργησε την ΑΜΚΕ «Νεανικό Πλάνο» με σκοπό την ανάπτυξη της παραγωγής και διανομής του κινηματογράφου για παιδιά και νέους στην Ελλάδα. Το 1997 σε συνεργασία με φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης του νομού Ηλείας δημιούργησε το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους, του οποίου είναι και καλλιτεχνικός διευθυντής. Από το 1991 είναι μέλος της European Children’ s Film Association, στην οποία εκλέχτηκε δυο φορές μέλος του Δ.Σ. Το 2021 τιμήθηκε από τη CIFEJ (Διεθνής Ένωση Κινηματογράφου για Παιδιά και Νέους) με το Lifetime Achievement Award, ως «του σημαντικότερου προσώπου στην ιστορία του παιδικού και νεανικού κινηματογράφου στην Ελλάδα». Με την ΦΑΟΣ ΦΙΛΜ και το ΝΕΑΝΙΚΟ ΠΛΑΝΟ έχει
κάνει την παραγωγή, συμπαραγωγή ή εκτέλεση παραγωγής σε 30 περίπου ταινίες
μεγάλου και μικρού μήκους μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ. Έχει πραγματοποιήσει από το 1992 ως σήμερα δεκάδες κινηματογραφικά εργαστήρια για εκπαιδευτικούς και για νέους.
Έχει διδάξει το μάθημα του Σεναρίου στο Διαπανεπιστημιακό Μεταπτυχιακό
Πρόγραμμα Σπουδών «Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας για την
Εκπαίδευση».
Έχουν εκδοθεί δυο μυθιστορήματά του για παιδιά και εφήβους, μια ποιητική του
συλλογή και δυο βιβλία του με θέμα τον κινηματογράφο για παιδιά και νέους.
Διηγήματά του έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και περιοδικά. Εισηγήσεις του για
την κινηματογραφική παιδεία και τον κινηματογράφο για παιδιά και νέους, έχουν
παρουσιαστεί σε συνέδρια και ημερίδες.

Οι υπόλοιποι συντελεστές

Σενάριο: Δημήτρης Σπύρου
Διεύθυνση φωτογραφίας: Προκόπης Δάφνος
Μουσική: Μιχάλης Τερζής
Μοντάζ: Χρίστος Σαντατσόγλου 
Ερμηνείες: Παντελής Τριβιζάς, Βασίλης Κoλoβός, Δήμητρα Χατoύπη, Αμαλία Γκιζά, Δημήτρης Σπύρoυ, Κωστoύλα Τσέλιoυ, Δημήτρης Παλαιοχωρίτης, Λεωνίδας Βαρδαρός

Κριτικές

Μια διεισδυτική ματιά στην ελληνική επαρχία. Η ταινία συμπεριλαμβάνει οικουμενικά θέματα σ’ ένα απολαυστικό, εκπληκτικά κινηματογραφημένο δράμα, για ένα αποφασιστικό δωδεκάχρονο αγόρι, που εκδίδει τη δικιά του εφημερίδα σ’ ένα μικρό ορεινό χωριό… Η ταινία είναι άψογη από τεχνικής πλευράς, με εξαίρετη φωτογραφία των γραφικών πέτρινων σπιτιών και των ορεινών τοπίων. Η πρωτότυπη και φολκλορική μουσική εντάσσεται απαλά στη δράση. Οι ερμηνείες είναι απολαυστικές, προπάντων αυτές των παιδιών.
Variety

Η νότια Ευρώπη, εκπροσωπείται φέτος στο Φεστιβάλ Βερολίνου από την ελληνική ταινία Ο Ψύλλος. Ταινία-ντεμπούτο του σκηνοθέτη Δημήτρη Σπύρου! Σινεμά σε υψηλό αισθητικό επίπεδο, που συλλαμβάνει την πνιγηρή στενότητα ενός ελληνικού χωριού, στα τέλη της δεκαετίας του ’60.
Film-Dienst

Ένα νέο ταλέντο του ελληνικού κινηματογράφου είναι ο Δημήτρης Σπύρου, που με καθαρά προσωπικό στυλ σκηνοθέτησε τον Ψύλλο. Η ταινία μας δείχνει με πόσο ακλόνητη πίστη πραγματοποιεί ένα δωδεκάχρονο αγόρι το όνειρό του…
Deutsche Tagespost

Βραβεία

  • Καλύτερη Ευρωπαϊκή Ταινία για Παιδιά και Νέους για τη διετία 1989-1990
  • Βραβείο Καλύτερης Ταινίας του τμήματος Kinderfilm, Berlin International Film Festival 1991
  • Βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Chicago International Children’s Film Festival 1991
  • Βραβείo Καλύτερoυ Σεναρίoυ Ένωσης Ιρλανδών Σεναριoγράφων, Cinemagic International Film Festival Belfast 1992
  • Βραβείο Καλύτερης Βαλκανικής Ταινίας, International Film Festival Sofia 2000
  • Βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Festival Du Grain À Démoudre 2001
  • Ελληνική Εθνική Υποψηφιότητα για Βραβείο Καλύτερης Νέας Ευρωπαϊκής Ταινίας, European Film Academy

Trivia

Ο σκηνοθέτης της ταινίας, Δημήτρης Σπύρου, είναι ο ιδρυτής του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους και υπήρξε ο επί 26 χρόνια καλλιτεχνικός διευθυντής του.

Το 1993 ο Ψύλλος εκδόθηκε με τη μορφή μυθιστορήματος (εκδόσεις Πατάκη) και έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 16 εκδόσεις.

Η ταινία έχει διδαχτεί, στο πλαίσιο του μαθήματος κινηματογράφου, στα σχολεία της Νορμανδίας (Γαλλία).